De Kinderboekenweek is weer begonnen! Dat betekent weer lekker in oude boeken duiken, nog oudere boeken ruilen en vooral nieuwe boeken ontdekken. Met het thema: ‘RaarMaarWaar’ gaat het deze week echter niet alleen om boeken lezen, maar ook om andere nieuwe dingen te ontdekken, experimenteren! De wetenschap is een belangrijk woord in deze week, wetenschap is eigenlijk gewoon het zoeken naar en verbeteren van dingen waar wij nog niet zo veel, of zelfs helemaal niks vanaf weten. Nou hebben zulke wetenschappers in die lange witte jassen allerlei dure spullen in de kast waarmee zij oneindig veel dingen kunnen proberen. Deze spullen heeft natuurlijk niet iedereen zomaar thuis staan. Reden voor ons om voor jullie op zoek te gaan naar leuke proefjes die iedereen kan uitvoeren…
Proefjes voor iedereen
Het belangrijkste van een proefje doen is dat je de juiste spullen bij elkaar kunt vinden om het op de goede manier uit te voeren. Wij willen natuurlijk niet dat jullie wetenschappers moeten storen bij hun werk met de vraag of jullie spullen mogen lenen, geld uit moeten geven in de winkel of dat jullie onze halve planeet af moeten zoeken naar de spulletjes die jullie nodig hebben voor het proefje. Maar misschien is dat laatste niet eens zo een slecht idee! Jullie hoeven natuurlijk niet echt de halve planeet af te zoeken, maar wisten jullie dat maar liefst twee derde deel van de aarde uit water bestaat. Ons lijkt het dan ook een goed idee om gebruik te maken van wat je hebt, dus hebben wij hier voor jullie onze top 5 proefjes met water.
Eenvoudige water proefjes voor iedereen
Natuurlijk kan je geen proefjes doen met alleen maar water, maar de spullen die hier verder voor nodig zijn zullen voor iedereen makkelijk te krijgen zijn. Vraag het desnoods even aan een volwassene in jouw buurt.
Snel naar de top 5 proefjes met water
- Proefje draaikolk in een glas
- Proefje ballon met water op kaars
- Proefje met water zuiveren
- Proefje met water lavalamp
- Proefje water bevriezen
1Proefje: draaikolk in een glas
Er zijn veel proefjes met water, voor de één moet je wat meer moeite doen dan voor de ander, laten we beginnen met een makkelijke. Jullie hebben op televisie of ergens anders vast wel eens een draaikolk gezien, dit is wanneer water heel snel draait en er een soort van gat te zien is in het water. Dat ziet er heel gaaf uit maar is wel erg gevaarlijk, omdat mensen hierin kunnen verdrinken. Maar wat nou als je zo een draaikolk zelf in het klein kan maken, gewoon in een potje, dan kun je er in ieder geval niet in verdrinken!
Wat je nodig hebt is:
- Een potje met deksel
- Afwasmiddel
- Water
Wat ga je doen?
Je vult het potje ongeveer tot driekwart vol met water. Hierna pak je een theelepeltje en je vult het lepeltje met afwasmiddel. Giet het lepeltje leeg in het water en leg het lepeltje even aan de kant.
Nu doe je het dekseltje op het potje en gaat hem schudden. Niet zoals je je pakje chocomel schudt, maar schud het potje in een ronddraaiende beweging, het water zal deze beweging na gaan doen en er ontstaat een mini-draaikolk in het potje.
2Proefje: ballon met water op kaars
Ook dit proefje is niet moeilijk om uit te voeren, maar het zal je laten zien hoe sterk water eigenlijk is. Als je het zelf wat eng vindt, kun je de volwassen persoon ook de ballon voor je laten vasthouden, want het is de bedoeling dat je de opgeblazen ballon dichtknoopt en hem boven de kaars houdt.
Wat je nodig hebt is:
- Twee ballonnen
- Een kaars
- Water
- Een volwassene
Wat ga je doen?
Blaas één ballon op en laat een volwassene de kaars voor je aansteken.
Laat de ballon steeds verder naar beneden zakken, tot de ballon de vlam van de kaars raakt. Misschien raad je al wat er gaat gebeuren, maar vooral als je de proef aan anderen laat zien is het belangrijk dat zij weten wat er met de ballon gebeurd.
Nu de tweede ballon. Vul deze ballon met een laagje water, niet helemaal vol, het is geen waterballon. Als er een beetje water in de ballon zit, blaas je hem op en knoop je hem dicht. Nu ga je hetzelfde proberen als met de eerste ballon. Houdt de ballon opnieuw boven de kaars en ga langzaam naar beneden. Als je het goed hebt gedaan, gebeurt er nu iets heel anders.
Dit komt omdat het koele water de warmte van de vlam naar een andere plaats duwt, dat is de kracht van water. Houd nu eens de zijkant van de ballon tegen de vlam aan, pas op dat je niet nat wordt!
3Proefje met water zuiveren
Zoals gezegd bestaat een groot deel van onze planeet uit water, dat water is overal geweest en is natuurlijk erg vies. Sommige mensen gebruiken dit water toch, ze willen dit water zuiveren, zodat wij het weer kunnen drinken. Zuiveren betekend dus schoonmaken. Eigenlijk doen deze mensen elke dag weer verschillende proefjes water zuiveren. Nu willen we jullie de kans geven om zelf jullie water schoon te maken.
Wat je nodig hebt is:
- Een grote, lege fles (1,5 Liter)
- Een schaar
- Grote stenen
- Hele kleine steentjes
- Zand
- Vies water
- Een volwassene
Wat ga je doen?
Het is de bedoeling dat je de fles in twee delen gaat knippen, vraag even aan een volwassene of hij of zij dit voor jou wilt doen, zodat je geen verwondingen oploopt. Doe de bovenste helft van de fles, de helft waaruit je normaal zou drinken, ondersteboven in de andere helft van de fles.
Vul deze fles nu met de grote stenen. Als de grote stenen erin zitten doe je hierna de kleine steentjes erbovenop. Je ziet al dat de kleine steentjes tussen de grote in gaan zitten.
Hierna doe je het zand erin en duwt het goed aan, misschien helpt het nog beter om even voorzichtig te schudden met de fles. Vies water kun je uit de sloot bij jou in de buurt halen, of misschien kun je schoon water zelf vies maken door er wat vuil en modder in te doen en te roeren.
Giet het water nu in de fles en wacht even… Water bestaat uit miljoenen piepkleine deeltjes die bijna overal tussendoor kunnen komen, dus ook door alle stenen heen. Het vuil dat in het water zit bestaat uit te grote deeltjes om tussen de stenen door te komen en blijven dus hangen. Het water dat langzaam in de fles druppelt is al een stuk schoner dan toen je het in de fles deed.
LET OP: het water is nog niet schoon genoeg om te drinken! Dat zullen we toch aan de grote mensen over moeten laten.
4Proefje met water lavalamp
Dit proefje is iets moeilijker dan de andere, maar dan heb je ook wat. Kennen jullie allemaal de lavalamp? Zo een lamp met van die gekke gekleurde bellen erin. Deze lampen kan je natuurlijk in een winkel kopen, maar met een beetje experimenteren kun je er ook zelf een maken.
Wat je nodig hebt is:
- een glas
- water
- olie (bijvoorbeeld olijfolie)
- zout
Wat ga je doen?
Vul het glas met water, niet helemaal vol, maar ongeveer voor driekwart. Hierna doe je een laagje olie erin, gebruik een stuk minder water dan olie. Het is de bedoeling dat je ongeveer vier keer zo veel water als olie in het glas hebt zitten.
Wanneer je even wacht zie je dat de olie als het ware op het water gaat liggen. Dit komt omdat olie lichter is dan water, waardoor het gaat drijven. Alleen dingen die zwaarder zijn dan water zullen zinken. Nu je duidelijk twee lagen hebt pak je een eetlepel en vult deze met zout. Het zout ga je rustig in het glas laten vallen.
Zout is zwaarder dan water en olie dus het zal naar de bodem zinken, maar onderweg zal de olie aan het zout vastkleven en mee naar beneden zinken, waardoor je die coole effecten ziet. Om het effect nog beter zichtbaar te maken kan je wat druppels inkt van een vulpen in het glas water laten vallen, voordat je de olie op het water giet.
5Proefje water bevriezen
Dit proefje is lastig uit te voeren en kost ook wat tijd en voorbereiding, maar wanneer het lukt is het effect heel erg cool. Als het je lukt dit proefje goed uit te voeren kun je zelf water bevriezen, het is net toveren!
Wat je nodig hebt is:
- flesjes mineraalwater (hoe meer flesjes, hoe meer manieren om de proef te doen)
- een diepvries (advies: -24 graden Celcius, vraag dit aan je ouders!
- ijsklontjes
Wat ga je doen?
Mineraalwater is schoner dan kraanwater, voor deze proef is schoon water erg belangrijk. Leg de flesjes in de vriezer en wacht twee uur en 45 minuten. Probeer deze tijd precies aan te houden. Als je de flesjes uit de vriezer haalt zal het water nog niet bevroren zijn, maar wel heel erg koud.
Het water staat eigenlijk op het punt van bevriezen. Vanaf hier zijn er verschillende mogelijkheden, daarom zou het extra leuk zijn als je meerdere flesjes in de vriezer hebt gelegd. Pak het flesje en geef er een flinke tik tegenaan met je vinger of met een pen en zie wat er gebeurt, als het goed is bevriest het water ineens… heel gek! Of dit nou lukt of niet, er zijn nog andere mogelijkheden.
Vul een bakje met ijsklontjes en giet het ijskoude water voorzichtig over de ijsklontjes. Als het goed is zal het water meteen bevriezen wanneer het water het ijs raakt. Ook kun je nog een glas vullen met het ijskoude water, pak nu een klein stukje van een ijsklontje en laat deze vallen in het glas… Ongelooflijk!
Dit is een erg moeilijke proef en het is niet zeker dat het meteen lukt, maar blijf het vooral proberen tot je het onder de knie hebt. Wanneer het lukt zul je iedereen versteld laten staan.
Video : Water bevriezen
Dit was de QIDDIE top 5: Proefjes met water, wij hopen dat jullie kunnen genieten van de proefjes en dat jullie er wat van kunnen leren, wij hebben dit in ieder geval wel gedaan!
